“`html
Herhangi bir iş, ne kadar güvenilir görünüyor olursa olsun, er ya da geç sona erme riski taşır. İster kendi isteğinizle yeni bir yola çıkma kararı alın, ister ansızın işten çıkarılın, bu tür durumlarla karşılaşmak mümkündür.
Ekonomi, sektörel değişiklikler, şirket iflasları ya da beklenmeyen olaylar gibi dış etkenler iş hayatınızı etkileyebilir. Bunun yanı sıra, sağlık sorunları, taşınma ya da kişisel sebepler de sizi “vazgeçilmez” hissettiğiniz işten ayrılmaya yönlendirebilir. Bazen işin sona ermesiyle değil, tükenmişlik, yeni hedefler arayışı ya da iş ruhunu kaybetmekle de ayrılma ihtiyacı doğabilir.
Bir de Sessiz İstifa Olgusu (Quiet quitting)
İş yerinde fiziksel olarak bulunmanıza karşın, ruhsal ve psikolojik olarak işten kopmuş hissettiğiniz bir durumu temsil eder. Yani “kovulmayacak kadar” çalışarak yalnızca tanımında belirtilen görevleri yerine getirip, ek sorumluluklar almak istemezsiniz. Belki de maaş almak dışında bir motivasyonunuz kalmamış ya da alternatif iş arayışlarına başlamış durumdasınızdır. Özellikle Covid-19 sonrası “Sessiz İstifa – Quiet Quitting – Silent Resignation” terimi ile bu olgu yaygınlık kazanmıştır.
Bu durum, işverenler için de geçerli.
İşverenler, en çok güvendikleri ve önemsediği çalışanlarıyla bile yollarını ayırmak zorunda kalabilirler. Bu, tükenmişlik, yeni fırsatlar arayışı ya da kişisel sebeplerden kaynaklanabilir. Ayrıca, değişen ekonomik, teknolojik ya da ekolojik koşullar da iş yapısındaki dönüşümlere neden olarak çalışanlarla yolların ayrılmasına yol açabilir.
Özetle, iş hayatında kalıcılık söz konusu değildir.
Bu gerçeğin hem çalışanlar hem de işverenler tarafından kabul edilmesi gerekmektedir. Her ne sebeple olursa olsun, iş ilişkileri sonsuza dek devam etmez. Yine de, yaşam gereksinimlerini karşılamak, doğru gelir elde etmek ve sürdürülebilir işler inşa etmek adına nitelikli çalışanlara her zaman ihtiyaç vardır. Dolayısıyla, “işin sürdürülebilirliği” büyük önem taşır ve bu sürdürülebilirlik, her iki tarafın da değişim ve yeniliklere uyum sağlamasını gerektirir.
Sürdürülebilir bir iş anlayışı, çalışmak ya da istihdam oluşturmak için tek yol olarak geleneksel bordrolu iş modeli ya da sabit ücretli iş kurmaktan daha fazlasını ifade ediyor.
Yeni çalışma modelleri ve iş ilişkisi biçimleri, modern iş yaşamının esnek ve yaratıcı çözümler sunmasını sağlar. Şimdi bu yeni nesil iş modellerini inceleyelim ve fırsatları keşfedelim.
Yeni Nesil İş ve Çalışma Modelleri
Bağımsız Profesyoneller (Independent Professionals – IP): İşveren ya da kuruma bağımlı kalmadan uzmanlık alanlarında sözleşmeli olarak hizmet sunan profesyonellerdir. Bu model, genellikle beyaz yakalı çalışanların kariyerlerinin ilerleyen aşamalarında tercih ettikleri bir yöntemdir.
Serbest Çalışan (Freelancer): Belirli bir kuruma bağlı olmaksızın, proje bazlı işlerde çalışan bireylerdir.
Solo Girişimci: Bireysel olarak işini kuran ve yöneten, yatırım ile iş modeli geliştiren kişilerdir.
Kendi Kendini İstihdam Eden (Self-Employed): Kendi adlarına iş yapan ve hizmetlerini direkt müşterilere sunan bireylerdir.
GIG Hizmet Sunucuları: Kısa süreli projelerde veya geçici işlerde çalışarak, belirli görevleri üstlenen kişilerdir.
Danışman: Uzmanlık alanında derinlemesine bilgiye sahip olup, bireylere veya şirketlere rehberlik eden profesyonellerdir.
Hibrit Profesyonel: Hem kurumsal bir pozisyonda çalışıp hem bağımsız projeler yürüten bireylerdir.
Dijital Göçmen: Teknoloji aracılığıyla lokasyon bağımsız çalışan profesyonellerdir.
Portföy Kariyerist: Farklı sektörlerde eş zamanlı olarak çalışan bireylerdir.
Platform Profesyoneli: Dijital platformlar aracılığıyla hizmet sunan uzmanlardır.
Üretici (Maker): Kendi ürünlerini tasarlayıp pazarlayan bağımsız girişimcilerdir.
Bilgi Girişimcisi: Uzmanlık alanındaki bilgi ve deneyimini çeşitli dijital formatlarla kazanca dönüştüren bireylerdir.
Ekosistem Orkestratörü: Bağımsız profesyonellerden oluşan bir ağı yöneterek proje bazlı doğru ekipleri bir araya getiren kişilerdir.
Farklar ve Benzerlikler:
Serbest Çalışan (Freelancer) ile Danışman: Freelancer daha çok proje odaklı çalışırken, danışman daha geniş kapsamlı, stratejik bir rol üstlenir ve uzun vadeli rehberlik yapar.
Bağımsız Profesyonel (IP) ile Freelancer: IP’ler, genellikle üst düzey profesyonellerdir ve uzun vadeli iş ilişkilerine odaklanırken, freelancerlar daha kısa dönemli projelerle ilgilidir.
Kendi Kendini İstihdam Eden ile Solo Girişimci: Kendi kendini istihdam edenler daha çok danışmanlık yapar, solo girişimciler ise kendi işlerini kurarak geniş çaplı iş modelleri oluştururlar.
GIG Hizmet Sunan ile Danışman: GIG çalışanları genellikle kısa vadeli projelerde yer alırken, danışmanlar daha uzun süreli ve kapsamlı stratejilerle ilgilenirler.
Yeni Nesil İş ve Çalışma Platformları: İstihdam Çöpçatanları
Freelancer, bağımsız profesyonel ya da danışman gibi iş arayan bireylerle, çeşitli istihdam modellerine ihtiyaç duyan işverenleri bir araya getiren Workflex, Upwork, Fiverr, LinkedIn, Toptal gibi platformlar, istihdam eşleştirmesi yaparak ideal iş bulma süreçlerini hızlandırmaktadır.
Katalitik İş Platformları: İş arayanlarla işe alım süreçlerini hızlandırmak amacıyla kurulan dijital platformlardır.
Yetenek Pazarları (Talent Marketplace): Farklı yeteneklere sahip bireyleri işverenlerle buluşturan platformlardır.
Serbest Çalışan Platformları: Serbest çalışanların projelerle eşleşmesini sağlayan dijital platformlardır.
GIG Ekonomisi Platformları: Proje bazlı işler için uygun eşleşmeler sunan platformlardır.
Bu platformlar, yalnızca hizmet alan ve verenleri bir araya getirmekle kalmaz, aynı zamanda iş arayanlar ve işverenler için eğitim ve ortak projeler gibi çeşitli olanaklar da sunarak ekosistem oluşturmaktadır.
Katalitik Platformların İş Arayanlara ve İşverenlere Sağladığı Faydalar:
İş Arayanlara Sağladıkları:
– Çeşitli sektörlerdeki iş fırsatlarına kolay erişim imkanı sunar. Freelancer olarak çalışmak isteyenler, yeteneklerine uygun işlerle buluşurlar.
– Geleneksel iş modeline bağlı kalmadan esnek çalışabilme fırsatı sağlar.
– Profesyonellerin yetkinliklerini sergileyerek kişisel markalarını oluşturmalarına olanak tanır.
– Eğitim programları ve kariyer rehberliği sunarak bireylerin becerilerini artırmalarına destek olur.
– Platformlarda talep edilen özellikler sayesinde hangi alanlarda gelişim göstermeleri gerektiğini anlamalarına yardımcı olur, aynı zamanda bütçe-fiyat bilinci kazandırır.
– Birden fazla müşteriyle çalışma imkanı sunarak gelirlerini çeşitlendirmelerine olanak tanır.
İşverenlere Sağladıkları:
– Kısa süreli projeler için uzman bireylerle hızlı bağlantı kurma fırsatı sunar.
– Bordrolu çalışan istihdam etme maliyetlerinden kaçınarak esnek ve proje bazlı çözümler sağlar.
– Acil iş talepleri için kaliteye hızlı erişim sağlama imkanı sunar.
– Yerel ve uluslararası yetenek havuzuna erişim sunarak geniş bir seçim yapma şansı tanır.
– Güncel piyasa koşulları ve yetkinlik düzeyleri ile ilgili bilgi sunarak daha bilinçli kararlar almalarına yardımcı olur.
– Hızla değişen iş koşullarına uyum sağlayarak operasyonel yükü dinamik bir şekilde yönetme fırsatı sunar.
– Farklı alanlardan uzmanlarla iş yaparak yenilikçi çözümler geliştirmelerine olanak tanır.
– Uzun vadeli çalışan yükümlülüklerinden kaçınarak proje bazlı nitelikli iş gücü arayışına gidebilir.
– Platformlardaki değerlendirme sistemleri sayesinde, nitelikli yetenekleri kendine çekebilir.
– Ortak projelerle yeni fikirler ve inovasyon fırsatlarına olanak tanır.
– İK süreçlerini hızlandırarak en uygun yetenekleri bulma sürecini kolaylaştırır.
Yeni Nesil Esnek Çalışma Koşulları:
Günümüzde internet, bilgisayar ve çeşitli yapay zeka araçları sayesinde, sabit iş saatlerine olan bağımlılık azalmakta. Paylaşımlı ofisler ve hibrit çalışma sistemleri, profesyonellere esneklik sunarak maliyetleri düşürmekte ve aynı zamanda yeni iş bağlantıları kurma şansı tanımaktadır. Hibrit çalışma modeli, çalışanların ofis ile uzaktan çalışma arasında denge kurmasını sağlamaktadır.
Bu esneklik, geleneksel mesai anlayışı dışında, bireylerin verimlilik saatlerine göre işlerini organize etmelerine olanak tanıyor. Örneğin, bir çalışan sabah evden çalışırken öğleden sonra ekip toplantısına katılabiliyor. Bu düzenleme, iş-yaşam dengesini geliştirirken bireysel verimliliği artırmaktadır.
Sonuç olarak, esnek çalışma sistemleri modern iş dünyasının vazgeçilmez bir parçası haline gelmektedir.
X
YouTube
Bu makaledeki düşünceler tamamen yazarların özgün görüşleridir ve Onedio’nun editöryal politikası ile örtüşmeyebilir. ©Onedio
“`
